Adet Düzensizliği

Adet kanamasının başlama yaşının genel olarak 9 ila 15 arasında olduğunu belirttik. Adet kanasının başlaması iklim koşulları, toplumlar, sosyal ve ekonomik çevre ve aile yapısına göre farklılık gösterebilmektedir.  Yapılan araştırmalar şehirlerde yaşayan, sıcak iklimlerde yaşayan, görme engelli olan, ekvator ve deniz seviyesine yakın bölgelerde yaşayan ve kilo sorunu olan genç kızların daha erken yaşta adet görmeye başladığını ortaya koymaktadır.

Araştırmalardan yola çıkarak kırsal kesimde yaşayan, beslenme sorunları olan, aşırı zayıf ya da aşırı kilo sorunu bulunan,  ağır egzersiz ve spor yapan genç kızların da daha geç yaşlarda adet gördüklerini ortaya koymaktadır. Adet görme yaşını etkileyen en önemli faktörlerin başında genetik durum geliyor.  Bir genç kızın ailesinde erken veya geç dönemde adet gören kadınlar bulunuyorsa  buna benzer bir adet düzeni olması doğaldır.

Adet görme yaşında etkili diğer bir faktör de beyin ve yumurtalıklarda hormonların salgılanma oranıdır  Hormonlar zamanından önce ya da sonra, olması gerekenden az ya da çok salgılanması durumunda adet görme yaşı etkilenecektir.  Adet görme yaşı fiziksel, sosyal ve genetik birçok unsurla bağlantılıdır.

İlginizi çekebilir: Az Gelen Adet Kanaması Nedenleri

Genç kızlarda adet döneminin beklenenden erken başlamasına yol açan çok sayıda faktör vardır. Bu durumu en çok etkileyen unsurların başında sağlıksız beslenme alışkanlıklarına bağlı hormon bozulmaları geliyor.   Hormonlu besinlerin tüketilmesi vücutta bazı hormonların erken salgılanmasına yol açıyor.  Ayrıca bazı ilaçlar ve gıda takviyeleri de erken adet görülmesine yol açabiliyor.

Beyin ve yumurtalıklardaki hormonların salgılanma seviyesi de adet görme yaşını etkiler. Genç kızlarda 9 yaşından önce başlayan adet bir sorun olduğuna işaret eder. Beyin dışında bir organda yaşanan bazı sorunlar erken yaşta adet başlamasına yol açabilir.

Adetin erken başlaması durumunda uzmanlar bu konunun sebebini araştırmaktadır. Ancak bazı durumlarda adet kanamasının 9 yaşından önce başlama nedenleri belirlenememektedir.  Beyinde tümör oluşumu, kafa travması, beyin kisti, menenjit gibi rahatsızlıklar erken adet görmeye yol açabilmektedir. Bunun yanında yumurtalık kistleri, böbrek üstü bezlerindeki rahatsızlıklar, hormonsal steroid kökenli ilaç kullanımı gibi durumlarda adet kanaması yaşını düşürmektedir.

Genç kızlarda bazen 15 yaşına gelmelerine rağmen adet kanaması başlamaz. Bu durum da bir sağlık problemi olarak görülmektedir. Ergenlik döneminin ikincil belirtileri 16 yaşına kadar görülebilir.  16 yaşa rağmen ikincil adet belirtilerinin görülmemesi ve kanamaların başlamaması durumunda mutlaka bir uzmana görünmek gerekir. Bu durumlarda ilk olarak hipofiz bezinde ya da yumurtalıklarda salgılanan hormon seviyelerinde bir problem aranmaktadır.

Sağlıklı bir adet döneminin zamanında başlaması için kızlarda hipofiz bezi, yumurtalık ve rahim normal fonksiyonlarda çalışmalıdır. Yapısal bazı sorunlar, Turner sendromu, hipofiz bezi sorunları, kızlık zarının açık olması gibi durumlar adet kanamasının gecikmesine yol açmaktadır. Ayrıca vajina, rahim ve rahim ağzında görülen sorunlar da adet yaşını geciktirmektedir. 16 yaşına gelen genç bir kızda adet kanamaları başlamadıysa mutlaka bir uzmana görünmek gerekir.

Genç kızlarda adet görme yaşı için alt sınırı 9 yaş olarak belirttik. Üst sınır ise 15 olarak kabul edilse de 16 yaşına kadar beklenebilir. Bazı kadınlarda bu yaş 17 de olabilir.  Bu yaşa kadar adet görmeme durumu bazı kızlarda normal olarak kabul edilebilmektedir.  Adet görmenin gecikmesiyle boy uzaması doğru orantılıdır.

Genç kızlarda 15, 16 ve en geç 17 yaşına kadar adet başlamadıysa bir doktora görünmesi önerilmektedir. Bu durumda uzmanlar gerekli muayeneleri yaparak adet görmeye engel olan durumları belirler ve bir tedavi planı oluştururlar.

Genç kızlarda adetin başlama yaşını etkileyen birçok faktör olduğunu belirttik. Vücut kitle endeksi yüksek olan kişilerde erken adet görme ihtimali fazladır. Ayrıca hayvansal protein, enerji içeceği, yüksek şeker ve kafein tüketimi genç yaşta adet görülmesine yol açabilir. Erken menarşe durumu ilerleyen yaşlarda sağlık durumuna etki yaratabilir.

Birçok genç kız adet kanamasını geç yaşlarda görmektedir. Yeterli beslenemeyen ya da yoğun egzersiz programı uygulayan kızlarda bu durum yaşanabilir. Koşucu,  jimnastikçi ve balerinlerde bu durum söz konusudur.  17 yaşına gelmesine rağmen adet görmeyen genç kızlarda bazı riskler olabilir. Bu durumda bir uzmandan destek alınmalıdır.

Az Gelen Adet Kanaması: Üreme dönemine giren her kadında belirli bir aralıkla adet kanaması durumu olur. Adet döngüsü kadınlar için ortalama 28 gün kadardır.  Bu döngüden daha kısa ya da daha uzun bir süreç de söz konusu olabilir. Adet döngüsü her  kadında bireysel olarak farklıdır. Bununla birlikte kadınlarda adet kanaması yoğunluğu da farklı olur. Bazı kadınlarda çok yoğun olarak kanama olmasına karşın bazı kadınlarda da adet kanaması çok az gelmektedir.

Az gelen adet kanaması nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

Kullanılan İlaçlar: Adet görmenizi sağlayacak östrojen ya da progesteron hormonlarını etkileyecek ilaçları kullanırsanız adet döneminde daha az seviyede kan gelebilir.

Hormonal Dengesizlik Durumları:  Hipofiz bezi ve tiroid bezleri hormon üretiminde etkilidir. Bu bezlerde yaşanan bozukluklar adet kanamasının az gelmesine yol açabilir. Tiroid hormonnu düşük olursa, prolaktin hormonu yüksek olursa, insülin seviyesi yüksek olursa, androjen seviyesi yüksek olursa adet kanaması az seviyede olabilir.

Karaciğer ve Böbrek Hastalıkları: Karaciğer ve böbrek hormon salgılanmasında önemli görevleri olan organlardır. Bu organlardaki hastalıklar hormonların olması gerekenden az ya da çok salgılanmasına yol açabilir. Dolaylı olarak adet kanamasının az gelmesi sonucu da ortaya çıkabilir.

Asherman Sendromu:  Kürtaj yaptırdıktan sonra enfeksiyon ya da rahim içinde parça kalmasına bağlı olarak rahim  içinde yapışıklık sorunu ortaya çıkabilir. Bu rahatsızlık düşük olasılık da olsa sezaryen doğumu sonrasında da görülebilir. Bir cerrahi müdahale olmadan tübeküloz ya da birtakım enfeksiyon hastalıklarına bağlı olarak  ortaya çıkabilir.  Bu durumda rahim içinde yapışma sorunları olabileceği için adet kanaması düşük oranda gelir.

Yapısal Sorunlar:   Polikistik over, myom, polip, rahim iç tabakasında kas tabakasının ilerlemesine bağlı rahim kalınlaşması gibi yapısal durumlar adet kanaması üzerinde olumsuz etkiye sahiptir. Özellikle polikistik over sendromu olan kadınlarda düzensiz yumurtlama olduğu için adet döngüsü de düzensizleşir. Ayrıca adet kanamasında da azalma görülebilir.

Menopoz Dönemi: Menopoz döneminin yaklaşmasıyla birlikte kadınlar kadınlık hormonlarının azalması sonucuyla yüzleşir. Bu süreçte kan akışı düzensiz ve yetersiz hale gelebilir.

Sheehan Sendromu: Doğum ardından ortaya çıkan aşırı kanamaya bağlı ortaya çıkan bir sendromdur. Bu sendrom hipofiz bezinde hasar oluşmasına yol açar. Buna bağlı olarak hipofiz bezi normal seviyesinden daha az çalışmaya başlar. Bu durum da östrojen ve progesteron hormonun az salgılanmasına yol açar. Sonuç olarak da adet seviyesinde azalma görülür.

Erken  Süreçte Yumurtalık Yetmezliği:  Erken yumurtalık yetmezliği sorunu 40 yaşından daha genç olan kadınlarda yumurta üretiminin durmasıdır. Menopoz tarzında doğal bir durum olmadığı için  bu durum adet düzensizliğine ve adet kanamasında azlığa yol açabilir.

Vücut Yağı Düşüklüğü: Kadınlarda vücut yağı düşük olursa adet olamayabilirsiniz. Adet olsanız da adet kanamasının seviyesi az olabilir.

Rahim Problemleri: Cerrahi müdahalelere bağlı olarak ya da doğuştan ortaya çıkan rahim sorunları adet kanamasının az oranda görülmesine yol açabilir.

Psikolojik Durumlar:  Kadınlar yoğun olarak stres yaşadıkları dönemlerde adet kanaması az olabilir. Fiziksel bir sorun yoksa adet kanamasının az olarak yaşanmasının sebebi psikolojik de olabilir. Stres seviyesi hormon bezlerini olumsuz etkileyebilir. Bu durum da adet kanamasının az olmasına yol açabilir.

Rahim İçi Tabakasının İnceliği:  Rahim içi tabakasının ince olmasının temel sebebi östrojen seviyesinin düşük olmasıdır. Bu durum rahim iç tabakasının kalınlaşmasına engel olur. Adet kanaması rahim iç tabakasının kalınlığıyla doğru orantılıdır. Bu yüzden ince olan tabakalarda adet kanamasının miktarı da azalabilir.

Ani Kilo Değişimleri: Vücutta belirli bir yağ oranı olması adet döneminin sağlıklı olabilmesi açısından önemlidir.  Vücut ağırlığı normalden çok düşük olan ya da ani bir şekilde kilo kaybı yaşayan kişilerde adet düzensizlikleri ve adet seviyesinin azalması durumları başlar.

Gebelik:  Birçok anne adayı hamile olduğuna adet kanamasının olmaması durumunda karar verir. Embriyo yerleşmesi gibi durumlar hafif lekelenme ya da kanama yaşatabilir.

Doğum Kontrol Yöntemleri: Doğum kontrolü amacıyla kullanılan ilaçların önemli bir bölümü adet kanamasını azaltır. İlaçlarda yer alan hormonlar adet kanamalarının yoğunluğunun azalmasına yol açabilir.  Adet dönemi şiddetli olan kadınlar için doğum kontrol ilaçları uzmanlar tarafından önerilir.

Rahim Yaraları:  Kürtaj yaptırılması ya da kısa aralıklarla sezaryen doğum yapılması ya da farklı durumlar rahim duvarının birbirine yapışmasına yol açabilir. Bu durumda rahimde yarar çıkabilir. Rahim yaraları adet seviyesini azaltabilir.

Rahim Ağzının Darlığı:  Rahim ağzı dar olması durumunda çok düşük bir olasılık da olsa adet kanaması az görülebilir.  Bu durumda kan rahim içinden dışarıya normal süreçle atılmaz. Bu yüzden kanama azalır. Ancak bu durumda ağrılı bir kanama görülür.  Bu sorun yaşandığında ağrıya karşı doktorunuza başvurmanız gerekebilir.

Dış Etkenler: Adet kanamasının az olması bazı dış etmenlere de bağlı olabilir.  Yeme bozukluğu, kalıtsal sorunlar ya da hava değişiklikleri de adet miktarını etkilemektedir.

Adet kanaması uzun diyorsanız şöyle başlamak gerekir. Yetişkinlik aralığına erişen bir kadında adet döngüsü 21 ile 35 gün arasındadır. bu süre ergenlik  döneminde ya da menopoz dönemine yaklaşan kadınlarda farklıdır. Bu kadınlarda süreç daha kısa ya da uzun sürebilir. Her kadında adet kanamasının miktarı da değişkendir.  Adet kanaması ortalama 3-7 gün arasında devam eden bir süreçtir.  Bu süre geçmesine rağmen adet kanaması devam ediyorsa adet kanamasının uzun sürmesi sorunu ortaya çıkmaktadır. Bu durum ise Menoraji olarak adlandırılmaktadır.

Adet döngüsü ve adet döneminin süresi her kadında şahsa özeldir. Bazı durumlara bağlı olarak ağır, düzensiz ya da uzun süreli adet sürebilir. Bazı dönemlerde de cinsel ilişki sonrasında da kanamalar ortaya çıkabilir.  Kadınlar için adet kanamasının uzun sürmesi rahatsız edici bir durumdur.  Bu rahatsızlık kanser gibi birçok önemli rahatsızlığın ön belirtisi olabilir. Bu yüzden uzun adet kanaması yaşayanlar mutlaka bir uzmana başvurmalıdır.  Bu sürecin 7 günden daha uzun sürmesinin altında yatan neden araştırılarak bir tedavi planlanmalıdır

Adet kanamasının uzun sürmesinin altında birçok neden olabilir. Kadınlarda bir tedaviden önce adet kanamasının neden uzun sürdüğü bulunmalıdır. Adet kanamasının uzun sürmesinin nedenleri şöyle sıralanabilir;

• Doğum Kontrol Uygulamaları:

Doğum kontrol uygulamaları kapsamında enjeksiyon, hap ya da deri altı implantı gibi durumlar adet kanamasının uzamasına sebep olabilir. Kadınlarda hormonların etkisine dışarıdan müdahale eden her süreç adet kanamasını etkiler.  Bu durum karşısından farklı doğum kontrol yöntemleri denemelisiniz.

• Polikistik Over Sendromu:

Söz konusu sendrom doğurganlık dönemine gelen her  10 adından 1 tanesinde görülebilen bir durumdur.  Yumurtalıklarda oluşan yumurtaların olgunlaşmasına engel olan ve kısırlık gibi birçok soruna yol açan kistler olarak tanımlanabilir. Polikistik Over Sendromu olduğu kesinleşen birçok kadın adet kanamalarının uzadığından şikayet eder.

Detaylarıyla anlattık: Polikistik Over Sendromu

• Erken Dönemde Girilen Menopoz:

Menopoz dönemi kadınlarda ortalama 50 yaşlarda ortaya çıkar. Ancak 35 yaşını geçmiş her kadının erken dönemde menopoza girme riski vardır. Bu durum hormonlar üzerinde bir dengesizlik yaratır. Buna bağlı olarak da adet kanamaları daha uzun sürmeye başlayabilir.

• Endometriozis:

Rahim çevresini kaplayan hücrelerin rahim dışında da büyümeye başlamasıdır. Genel olarak periton boşluğu ya da yumurtalık yüzeyinde ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Kısırlık, adet düzensizliği gibi sonuçları olabilen bir rahatsızlıktır.

Bu içeriği mutlaka okuyun: Endometriozis Tanısı ve Tedavisi

• Polip ve Myom:

Myom, rahim içinde yer alan iyi huylu tümörlerdir. Ancak adet döngüsünde bazı düzensizliklere yol açabilir. Bu durumda tedavi edilmesi gerekebilir. Polipler ise rahim iç duvar dokusunda ortaya çıkan kitleler olarak karşımıza çıkar.  Bu kitleler myomlara göre daha risklidir.  Adet döneminin uzun sürmesinin sebebi olabilirler.

İlginizi çekebilir: Miyom Nedir, Miyomlar Kısırlık Yapar mı?

• Kullanılan Bazı İlaçlar:

Kan pıhtılaşma işlemini engelleyen ilaçlar, antipsikotik yatıştırıcı olarak bilinen fenotiyazidler ve serotonin alımını etkileyen antidepresan  ilaçlar  adet kanamasının daha uzun sürmesine yol açabilir. Bu sorun olması durumunda kullandığınız ilaçları gözden geçirmelisiniz.

• Kanser:

Bazı kanser türleri adet dönemini uzatabilir. Rahim, rahim ağzı ya da yumurtalık bölgelerinde yer alan kanserli hücreler adet dönemini etkileyebilir.

• Enfeksiyon:

Cinsel yolla bulanan pelvik inflamatuar hastalıklar adet kanamalarının uzamasına ya da daha yoğun olmasına yol açabilir.

Adet kanamasının uzun sürmesi durumu belirli belirtileri de beraberinde getirir.  Bu belirtiler şu şekildedir;

• Vajinal kanamanın çok sık hale gelmesi ve yoğun bir ped ile tampon değişikliği yapılması
• Çift ped kullanımına sebep olacak uzun süreli kanamalar
• Kan akışının bir haftadan daha uzun sürdüğü kanamalar
• Gece uykudan kalkarak ped ya da tampon değiştirmek zorunda kalmak
• Yoğun pıhtı boşalması olması
• Kanamaya bağlı olarak günlük aktivitelerini yapamamak
• Yorgunluk, halsizlik nefes darlığı gibi sorunlara bağlı olarak ortaya çıkan anemi belirtileri
• Sabit olarak yaşanan alt karın ağrısı ve pelvik ağrılar bu belirtiler arasındadır.

Adet Kanaması Uzun Sürmesi Durumunda Tedavi Seçenekleri

Adet kanaması uzun sürmesi durumunda tedavi seçenekleri sizin durumunuz ve isteğinize göre şekillenir.   Öncelikle ilaç tedavisi tercih edilecektir. Demir takviyesi, kan kaybını azaltmak adına kanama anında alabileceğiniz ilaçlar, adet döngüsü ve kanama süresini azaltacak ilaçlar, hormonal dengesizliğinizi ortadan kaldıracak ilaçlar, kanama ve krampları azaltarak rahim iç duvarını inceltecek ilaçlar kullanılabilir. Belirli durumlarda cerrahi müdahaleye de ihtiyaç duyulabilir. Cerrahi müdahale gerektiren durumlarda durumun ciddiyeti de belirleyici olacaktır.

Completely synergize resource taxing relationships via premier niche markets. Professionally cultivate one-to-one customer service with robust ideas. Dynamically innovate resource-leveling customer service for state of the art customer service.

Objectively innovate empowered manufactured products whereas parallel platforms. Holisticly predominate extensible testing procedures for reliable supply chains. Dramatically engage top-line web services vis-a-vis cutting-edge deliverables.

Proactively envisioned multimedia based expertise and cross-media growth strategies. Seamlessly visualize quality intellectual capital without superior collaboration and idea-sharing. Holistically pontificate installed base portals after maintainable products.